Czym jest pronacja, niedopronacja i nadpronacja?

Pronacja

Nasze ciało ma własny system do amortyzacji wstrząsów, nazywamy to pronacją. Jest to ruch toczenia, który zachodzi, gdy stawiamy stopę na ziemi i zazwyczaj zaczyna się na zewnętrznej stronie pięty, a następnie przechodzi do palucha. Jest to ważna funkcja ciała, która ma na celu rozłożenie obciążenia, jakiemu podlega stopa.

To, że nadpronujemy lub niedopronujemy, jest czymś, z czym zazwyczaj się rodzimy i ważne jest, aby pamiętać, że jest to całkowicie naturalne. Z jakiegoś powodu niektórzy rodzą się silniejsi w pewnych obszarach, co może prowadzić do problemów. Może to powodować liczne kontuzje wynikające z niewłaściwego obuwia dostosowanego do typu pronacji. Jednym ze sposobów, by dowiedzieć się, co będzie dla Ciebie idealne, jest wypróbowanie różnych butów i wyczucie, które są najbardziej komfortowe dla Twoich stóp.

Nadpronacja

Przy nadpronacji zauważysz, że wewnętrzna część stopy przy kostce wykonuje nadmierny ruch do wewnątrz, zwłaszcza gdy stopa uderza o podłoże podczas chodzenia lub biegania, ale gdy siedzisz wygodnie na krześle, nadpronowana stopa wygląda całkowicie normalnie.

Innymi słowy, zmiana w stopie widoczna jest tylko wtedy, gdy obciążasz stopę, a sytuacja stopy zmienia się w mniejszym stopniu, gdy masz pod nią wsparcie, na przykład na miękkim podłożu takim jak dywan. Problem związany z nadpronacją polega na czasie, jaki stopa spędza w ruchu pronacyjnym i jak głęboko ten ruch sięga; co uniemożliwia stopie powrót do supinacji.

Każdy krok przy nadpronacji powoduje nierównowagę w ciele i nadmierne zużycie ścięgien, stawów, mięśni i więzadeł.

Typowe objawy, które mogą wystąpić przy nadpronowanych stopach to między innymi:

• Zapalenie rozcięgna podeszwowego / ostroga piętowa
• Zapalenie ścięgna Achillesa
• Bóle podeszwy stopy
• Bóle pleców
• Zapalenie przyśrodkowe piszczeli
• Bóle kolan

Jak samodzielnie sprawdzić, czy możesz mieć nadpronację stopy, wyjaśnimy później w artykule.

Niedopronacja

Przy niedopronacji Twoje stopy mogą być sztywne, z wysokim podbiciem i łukiem stopy. W niektórych przypadkach kontakt z podłożem mają tylko pięta i palce. Obciążenie jest wtedy nadmierne w porównaniu do osób z normalną pronacją. Osoby z niedopronacją potrzebują zdecydowanie dobrej amortyzacji, aby uniknąć kontuzji spowodowanych nadmiernym obciążeniem.

Przyczyną supinacji stóp zwykle jest cecha wrodzona, ale może być też spowodowana osłabieniem niektórych mięśni stopy, kostki lub nogi – to osłabienie może wynikać z:

• Niewłaściwego obuwia
• Złe ustawienie ciała
• Lub kontuzji stopy, która spowodowała problemy z mięśniami lub ścięgnami

Nadmiernie supinowana stopa nie potrafi dostosować się do podłoża, po którym się porusza, co zmusza mięśnie i kości wokół stopy do intensywniejszej pracy w celu utrzymania równowagi. Z czasem może to powodować napięcia w różnych częściach ciała, w tym w łydkach, kolanach, biodrach i plecach, prowadząc do urazów. Jeśli to Cię nie przeraża, wyjaśniamy to prościej: jest to jak wrzucenie kija w tryby całego Twojego ciała, co powoduje złe ustawienie i kontuzje, jeśli problem nie zostanie rozwiązany.

Podobnie jak przy nadpronacji, zauważysz tego rodzaju pronację, gdy wywiera się nacisk na stopę. W przeciwieństwie do nadpronacji, u osób z niedopronacją stopa będzie przechylona na zewnątrz.

Co możesz zrobić samodzielnie:

• Używaj butów z dodatkową amortyzacją i ewentualnie wsparciem podłużnego łuku stopy.
• Unikaj butów na wysokim obcasie i z cienką podeszwą, a jeśli masz buty z cienką podeszwą, kup wkładki zapewniające dodatkowe wsparcie.
• Unikaj chodzenia i biegania po twardym podłożu, takim jak beton, ponieważ stopa lepiej pracuje na miękkim podłożu. Ma to na celu stymulację mięśni i stawów stopy. Jeśli pracujesz w szpitalu lub innym miejscu z twardą podłogą, zainwestuj w buty z dobrą amortyzacją, aby pięta się nie zużywała.

Jak samodzielnie to sprawdzić

Instrukcja dla nadpronacji:

Szybki i prosty sposób na sprawdzenie nadpronacji to przyjrzenie się spodowi butów, których używasz na co dzień, i zwrócenie uwagi na miejsca największego zużycia. Jeśli najwięcej ścierania znajduje się na wewnętrznej stronie podeszwy w okolicy pięty i palucha, istnieje duże prawdopodobieństwo, że masz nadpronację. Możesz też zauważyć, że buty przechylają się do środka, gdy postawisz je na płaskiej powierzchni.

Następny krok to zdjęcie skarpetek i obejrzenie stóp na boso. Czy masz niski łuk stopy lub stopy płaskie? To może być kolejny znak nadpronacji.

Osoby z nadpronacją odczuwają także szereg objawów:

• Ból pięty lub łuku stopy
• Stopy płaskie
• Modzele
• Bóle kolan, bioder lub pleców
• Palce młotkowate

Innym sprytnym sposobem na sprawdzenie nadpronacji jest przyjrzenie się przedniej części Twojej łydki. Śledź kość od kolana aż do kostki. Jeśli biegnie ona w stronę wewnętrznej części stopy, może to sugerować nadpronację. Idealnie kość powinna prowadzić w kierunku palca małego lub sąsiedniego palca stopy.

Instrukcja dla niedopronacji:

Możesz użyć następujących metod, by samodzielnie w domu zbadać, czy masz nadmierną supinację, czyli niedopronację stóp.

Podobnie jak przy nadpronacji, sprawdź swoje buty pod kątem miejsc największego zużycia. Normalne zużycie butów przebiega od zewnętrznej krawędzi pięty w kierunku środka buta. Jeśli jednak zauważysz większe zużycie na zewnętrznej krawędzi podeszwy, możesz mieć supinację.

Następnie, ponownie zdejmij skarpetki i obejrzyj stopy na boso. Tym razem zwilż swoje stopy. Następnie postaw cały ciężar ciała na powierzchni, na której łatwo zobaczysz odcisk stopy; możesz użyć papieru brązowego lub ciemnego, lub czegoś podobnego, żeby odcisk był widoczny.

Jeśli około połowa łuku stopy jest widoczna, najprawdopodobniej masz normalną pronację. Jeśli natomiast widoczny jest bardzo mały lub żaden łuk stopy, prawdopodobnie masz niedopronację.

Buty do biegania a nadpronacja

Osoby z nadpronacją wolą buty z dobrą amortyzacją i wsparciem, które przeciwdziałają nadmiernemu obciążeniu i zapobiegają kontuzjom. Nasze buty do biegania mają bardzo dobrą amortyzację oraz zapewniają wsparcie, którego potrzebują Twoje stopy przy nadpronacji. Sprawdź nasz model joggersów tutaj!

Chcesz dowiedzieć się więcej o butach odpowiednich do treningu? Zajrzyj do naszego artykułu o tym, jak znaleźć odpowiednie buty!